کشاورزان خوزستان، معلق میان زمین و آسمان!

کشاورزی در خوزستان فعلا تعطیل شده است و کشاورزان خوزستان بین زمین و آسمان معلق مانده‌اند، نمی‌دانند دانه‌هایشان را بکارند یا نکارند و بلاتکلیف شده‌اند.

 

اگر محصولات بکارند، ممکن است آبی برای آبیاری نداشته باشند و اگر نکارند چگونه نان بخورند اما چه اتفاقی افتاده که بر سر کمبود آب در خوزستان جنجال به راه افتاده و موجب ناراحتی کشاورزان از متولیان توزیع آب شده است؟

 

علت این واقعه بسیار تلخ و نگران‌کننده است. هفت سال است که خوزستان با کاهش باران و خشکسالی مواجه شده و آوردهای رودخانه‌های منتهی به خوزستان بسیار کم شده است، برخی رودخانه‌ها همچون کارون تبدیل به فاضلاب شده و برخی رودخانه‌ها همچون کرخه مرده‌ است. علاوه بر آن به علت نبود الگوی صحیح کشت محصول، پایین بودن راندمان مصرف آب و توزیع ناعادلانه آب در انتقال از یک حوضه به دیگر حوضه آبی، از منابع آبی بیش از توان‌شان استفاده شده است.

 

حالا مدیریت ناصحیح در توزیع آوردهای آبی خوزستان بلای جان جهاد کشاورزی و وزارت نیرو شده است و مسئولان به چه کنم، چه کنم روزگار افتاده‌اند. از یک سو اجازه کشت تابستانه را به کشاورزان نمی‌دهند و از سوی دیگر غرامتی برای کشاورزان در ازای درنظر نگرفتن حق آبه در نظر نمی‌گیرند.

 

از آن طرف کشاورزان خوزستان، اصفهانی‌ها را مهمانان ناخوانده خود می‌دانند و می‌گویند همانگونه که اصفهانی‌ها می‌توانند برنج بکارند، خوزستانی‌ها نیز باید بتوانند برنج کشت کنند، آنان معتقدند هر قطره آبی که از بالادست حوضه‌های کرخه، مارون و کارون به هر منظوری منتقل می‌شود به ضرر بخش کشاورزی تمام می‌شود.

 

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه خوزستان، مهدی قمشی، مشاور استاندار خوزستان در امور آب در میزگرد بررسی تبعات ممنوعیت کشت تابستانه در خوزستان با اشاره به محدودیت منابع آبی در خوزستان اظهار کرد: ما باید بین منابع آبی سبز و آبی تفکیکی در کشور قائل شویم. متاسفانه در کشورمان به لحاظ برخورداری از آب سبز که برای کشت محصولات کشاورزی مناسب است، بسیار فقیر هستیم.

 

وی افزود: آب سبز، آبی است که در زمان بارندگی در خاک می‌ماند و به آب‌های زیرزمینی یا سطحی تبدیل نمی‌شود. استان​های شمالی همچون گیلان و مازندران تنها مناطق برخوردار از این نعمت هستند و از آب سبز به نحو مطلوبی استفاده می​کنند. آب آبی یعنی آب​های زیرزمینی قابل استحصال که در قالب رودخانه​ها و مجاری روباز در اختیار ما قرار می​گیرد و قاعدتا اکثر آورد این نوع آب​ها باید به مصارف محیط زیست نه مصارف دیگری مانند تولید برسد.

 

وی ادامه داد: از نظر علمی باید میزان کمی از این آب​ها را استفاده کنیم به گونه‌ای که به محیط زیست لطمه​ای وارد نشود. از نظر علمی مقدار قابل استفاده از این نوع منابع حداکثر 40 درصد می​تواند باشد و ایده​آل آن 10 تا 20 درصد است.

 

لزوم ممنوعیت کشت برنج در تمام کشور به جز مازندران و گیلان

 

مشاور استاندار خوزستان در امور آب تصریح کرد: ما از آب​های زیرزمینی (آبی) برای مصارف تولید در بخش​های مختلف کشاورزی، صنعت و شرب استفاده می‌کنیم. در کشور بیش از 80 درصد از منابع آب آبی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به این معنا است که ما بیش از توان و محدوده مجاز، منابع آبی اکوسیستم را تخلیه می​کنیم.

 

قمشی خاطرنشان کرد: استفاده بیش از حد مجاز از منابع آب آبی مشکلات زیست​محیطی را به وجود می‌آورد که نمونه بارز آن دریاچه ارومیه و هورالعظیم است. ما باید تا حد امکان بهره​برداری از این نوع منابع (آبی) را به زیر 40 درصد برسانیم و 60 درصد را برای اکوسیستم و محیط زیست بگذاریم، در غیر این‌صورت باید منتظر تبعات زیست محیطی بیشتری باشیم.

 

وی افزود: در شرایط حاضر که استفاده از منابع آب (آبی)، بیش از حد مجاز است و در حوضه​های آب‌ریز خوزستان نیز شاهد آن هستیم، لازم است کشت محصولات پرمصرف مانند برنج را انجام ندهیم؛ ما موافق ممنوعیت کشت برنج در تمام کشور به جز مازندران و گیلان هستیم زیرا منابع ما اجازه کشت​های پرمصرف را نمی​دهد و به جای برنج محصولات دیگری را می‌توان کشت کرد.

 

به سمت اصلاح الگوی مصرف آب برویم

 

قمشی اظهار کرد: با توجه به این مشکلات باید به سمت اصلاح الگوی مصرف آب برویم تا مصرف آب در بخش کشاورزی کاهش یابد و بنابراین باید محصولاتی که از نظر آبی، پرمصرف محسوب می​شوند، از چرخه کشت خارج شوند تا به این ترتیب مقداری از اجحاف​های صورت گرفته به رودخانه​ها جبران شود وگرنه به این زودی​ها به وضعیت ایده​آل نمی​رسیم.

 

مشاور استاندار خوزستان در امور آب خاطرنشان کرد: روی هم رفته ما نباید اشتباهاتی را مرتکب شویم که منجر به تکرار بحران‌هایی همچون ارومیه و زاینده‌رود اصفهان و غیره شود. متاسفانه در خوزستان همین روند را طی کرده​ایم و تا زمانی که به نقطه​ بسیار بحرانی نرسیده​ایم، باید از وقوع بحران جلوگیری کنیم وگرنه باید برای حل معضلات کم آبی، درآمد نفت و صد برابر منفعتی که از مصرف آب داشتیم را هزینه کنیم تا این ضربه​ها جبران شود.

 

وی اظهار کرد: در حال حاضر سطح زیر کشت محصولات آبی در استان به یک میلیون هکتار می‌رسد که برای این سطوح با متوسط بارش 60 درصدی، دچار مشکل ممنوعیت و محدودیت کشت می‌شویم. اگر در سال‌های آینده نیز 500 هزار هکتار اراضی جدید به آن اضافه شود، با توجه به آورد متوسط رودخانه‌ها دچار مشکل خواهیم شد.

 

قمشی بیان کرد: تاکید بر صرفه جویی در بخش‌های مختلف به این دلیل است که ما متاسفانه با کمبود آورد ورودی آب به خوزستان رو به رو هستیم که این مساله به مدیریت سازمان آب و برق و سازمان جهاد کشاورزی استان مربوط نیست و مربوط به استفاده آب در استان‌های بالادست است زیرا به عنوان مثال رودخانه کرخه از همدان، کرمانشاه، کردستان، لرستان و ایلام عبور می‌کند تا به خوزستان برسد.

 

اصفهان، مهمان ناخوانده‌ای برای خوزستان

 

وی در زمینه نقش و تاثیر اجرای طرح های انتقال آب از خوزستان در محدودیت‌های منابع آبی استان افزود: علاوه بر استفاده‌های بالادست، استان اصفهان نیز مهمان ناخوانده‌ای است که از سرشاخه‌های استان ما آب برداشت می‌کند.

 

این کارشناس حوزه آب تصریح کرد: چطور با آب کارون در لنجان اصفهان برنج کاشته می‌شود اما در خوزستان ممنوع است! ما با ممنوعیت کشت برنج در شرایط کنونی بحران آب موافق هستیم اما باید این ممنوعیت در همه مناطق اعمال شود و اگر بنا به کشمکش در آب باشد، خوزستان حق بیشتری دارد.

 

قمشی تصریح کرد: باید مدیریت صحیح و عادلانه‌ای بر منابع آبی وجود داشته باشد نه اینکه کشاورز خوزستانی از کشت برنج ممنوع شود، اما ببینیم تا چند ماه آینده برنج لنجان اصفهان که با آب‌های خوزستان کشت شده، وارد بازار شود!

 

وی خاطرنشان کرد: در مدیریت منابع آبی در بالادست خوزستان دچار مشکل هستیم و این مساله باید توسط وزارت نیرو مدیریت شود زیرا در حال حاضر به دلیل عدم مدیریت، آورد آب کرخه در خوزستان 17 درصد است و این میزان آورد در سالی که 60 درصد بارندگی داشتیم، نشان دهنده عدم مدیریت و وجود مشکل در بالادست استان است.

 

مشاور استاندار خوزستان در امور آب عنوان کرد: وزارت نیرو باید توجه داشته باشد که آورد رودخانه‌هایی که به خوزستان منتهی می‌شوند، نیاز آبی استان را تامین نمی‌کند و نیاز به مدیریت در بالادست است. به طور کلی این به سود کشور نیست که آب در بالادست، مصرف و پایین دست با بحران زیست محیطی و ممنوعیت کشت مواجه شود.

 

قمشی افزود: کشاورزی را نباید فقط به عنوان یک مساله‌ اشتغال‌زا نگاه کرد بلکه بهره‌وری و توسعه پایدار از این موارد مهمتر و به سود کل کشور است. مساله اشتغال مردم را می‌توان از روش‌های دیگری مانند صنعت و خدمات حل کرد.

 

وی با تاکید بر کنترل منابع آبی بالادست استان اظهار کرد: باید کنترل این منابع، حفظ توسعه پایدار، بهره‌وری و استفاده بهینه از آب در دستور کار قرار بگیرد. ما با استفاده از آب حوضه کرخه در استان‌های بالادست به این شدت و با انتقال آب از حوضه کارون و دز و دیگر انتقال‌ها به شدت مخالفیم.

 

قمشی تصریح کرد: باید بدانیم آبی که برای تامین مصارف شرب استان‌های اصفهان، کرمان و یزد منتقل می‌شود، از سهم آب کشاورزی خوزستان است که کشاورزان ما را به این روز درآورده است، در حالی که این استان‌ها کشاورزی خود را کاهش نمی‌دهند و سالیان سال است که اصفهان کشت برنج خود را کاهش نداده است.

 

لزوم راه‌اندازی تشکل‌های آب‌بران

 

این کارشناس آب عنوان کرد: وزارت نیرو باید بداند که به ازای هر قطره آبی که از بالادست در حوضه‌های کارون، مارون، کرخه و دز به هر منظوری انتقال پیدا می‌کند به ضرر کشاورزی خوزستان تمام شده و مشکلات ما مضاعف می‌شود.

 

قمشی گفت: با توجه به راندمان پایین آبیاری در کشور یکی از راه‌حل‌ها، تشکیل تشکل آب‌بران است. به نظر من آب در بخش کشاورزی همانند شیر آب در منازل باید حساب شده باشد تا بتوان راندمان آبیاری را از این وضع فلاکت بار که زیر 30 درصد است، به 50 درصد برسانیم. با آب‌های موجود می‌توانیم کل اراضی کشور را کشت کنیم. البته این کار مشروط به راه‌اندازی تشکل‌های آب‌بران است و باید کشاورز را به سمت کاهش مصرف در مزارع هدایت کنیم.

 

محدویت کشت صرفا برای کشت​های فصلی یا سالانه

 

در این میزگرد همچنین هوشنگ حسونی​زاده، معاون مطالعات پایه و طرح‌های جامع سازمان آب و برق خوزستان در اظهار کرد: حدود 7 سال است که با کاهش بارش​ و خشکسالی شدید در استان رو به رو هستیم که امسال شدیدتر از سال​های قبل بوده است و بر اساس این منابع آبی، با سازمان جهاد کشاورزی هماهنگی​های لازم را انجام می​دهیم و میزان کشت را مشخص می​کنیم.

 

وی افزود: در شرایط محدودیت کشت، آب مورد نیاز کشت​های چندین ساله مانند نخیلات و باغات به هر نحوی تامین می​شود و بنابراین این کشت​ها استمرار پیدا می​کند اما برای کشت​های فصلی یا سالانه با محدودیت تامین آب مواجهیم. در حوضه​های کرخه، مارون و زهره، آب کشت​های دائم تأمین می​شود اما امکان تامین آب کشت​های فصلی به دلیل محدودیت منابع آبی مخازن و آوردهای موجود رودخانه‌ها وجود ندارد زیرا ذخایر آب در این حوضه‌ها فوق​العاده پایین است.

 

لزوم نگهداری منابع آب برای کشت پاییزه

 

وی عنوان کرد: از آنجایی که آب را باید در رودخانه​ها، رهاسازی و آن را از محل سد تا انتهایی‌ترین نقطه در طول 400 کیلومتر جاری کنیم، اگر بخواهیم درصدی برای تخصیص آب مناطق تعیین کنیم، تنظیم و مدیریت این آب فوق​العاده مشکل خواهد بود.

 

حسونی‌زاده ادامه‌ داد: تعیین درصد برای میزان کشت نه تنها مشکل را حل نمی​کند بلکه مشکلات را تشدید خواهد کرد زیرا کشاورز سرمایه​گذاری کرده و محصول خود را کشت می​کند و اگر با کم​آبی مواجه شود، دچار خسارت خواهد شد. از سوی دیگر به دلیل منابع آبی محدودی که وجود دارد، با توجه به اینکه اصل کشت در پاییز است، این منابع را برای کشت پاییزه نگه می‌داریم.

 

معاون مطالعات پایه و طرح‌های جامع سازمان آب و برق خوزستان عنوان کرد: ستاد خشکسالی، مسئول اعلام ممنوعیت کشت است و از آنجایی که نماینده دولت استانداری است، تصمیم​گیری نهایی را استاندار اعلام می​کند. در بهمن ماه سال‌گذشته با توجه به پیش​بینی​های انجام گرفته، بر اساس آب موجود به این نتیجه رسیدیم که برای کشت‌های تابستانه با مشکل مواجه می​شویم و به همین منظور پیش از آغاز کشت جهت جلوگیری از متضرر شدن کشاورزان، نتایج بررسی​ها را منعکس کردیم.

 

مدیریت آب نباید یک سویه باشد

 

حسونی​زاده خاطرنشان‌کرد: ما در جلسه با استاندار پیشنهاد دادیم به دلیل تنش شدید منابع آبی، خسارت‌های عدم کشت به کشاورزان اختصاص یابد.

 

وی در خصوص مدیریت آب اظهار کرد: وقتی 90 درصد مصرف آب در بخش کشاورزی است باید متولیان این بخش نیز بیشتر وارد عمل شوند و مسئولیت مدیریت منابع آب فقط برعهده سازمان آب و برق نباشد، بنابراین مدیریت آب در شرایط فعلی نباید یک سویه باشد. لازم است تشکل‌های آب​بران ایجاد شود و به این شیوه پیش برویم که اشکالات را کاهش دهیم.

 

معاون مطالعات پایه و طرح‌های جامع سازمان آب و برق خوزستان تصریح کرد: هسته اصلی برنامه​ریزی آب در استان شامل سازمان جهاد کشاورزی، استانداری، سازمان آب و برق و در برخی موارد محیط زیست است و این دستگاه​ها برنامه​ریزی لازم را انجام می‌دهند و مدیریت این نیست که آب حتما تامین می​شود.

 

پرداخت معوقه عدم کشت به کشاورزان همچون سایر استان‌ها

 

وی ادامه داد: می​دانم که دشت آزادگان یعنی کشاورزی؛ اما اگر مجوز کشت بدهیم کشاورز مطمئن باشد که ضرر می​کند و راه​حل موجود شناسایی کشاورز و پرداخت معوقات عدم کشت به آن است. همان‌طور که به اصفهانی‌ها، مازندرانی‌ها و سایر استان​ها در این شرایط کمک شد.

 

حسونی​زاده بیان کرد: ما در کنار اصلاح الگوی کشت، باید روش​های آبیاری را اصلاح کنیم. مدیریت آبیاری فقط بر عهده سازمان آب و برق نیست. نیاز است که تشکل​ها آب​بران تشکیل شود تا آب به میزان موجود توزیع شود و اجحافی در حق کسی نشود.

 

وی افزود: منابع آبی محدود شده و باید برای کشت برنج فکری کرد. این محصول در استان در فصلی کشت می​شود که با کمبود آب مواجه​ایم و از طرفی مصرف آن هم بالاست و برنجکاران را باید به سمت کشت​های دیگر هدایت کنیم. امسال ممنوعیت کشت در بیشتر مناطق کشور اعلام شده و این نیست که فقط در خوزستان باشد و اولویت تخصیص در تابستان با آب شرب است.

 

کرخه از 7 سال گذشته مرده است

 

حسونی​زاده گفت: وضع منابع ما از 7 سال گذشته بحرانی شده و در طول این مدت بین 700 میلیون تا یک میلیارد متر مکعب آب از حوضه دز به حوضه کرخه تزریق شد. یعنی کرخه از 7 سال گذشته مرده بود و امسال 450 میلیون متر مکعب آب داشت و 800 میلیون مترمکعب از حوضه دز به آن کمک شد. یعنی دو برابر حجم واقعی، آب به آن تزریق شده است.

 

وی درباره طرح‌های انتقال آب از خوزستان به سایر استان‌ها افزود: طرح‌های انتقال آب برای تخصیص‌های طولانی مدت است و مسئولین سیاسی، نمایندگان و استاندار نیز با هماهنگی لازم به جد وارد عمل شده‌اند.

 

معاون مطالعات پایه و طرح‌های جامع سازمان آب و برق خوزستان خاطرنشان کرد: ما نمی​توانیم هر فصل با یک انجمن کشاورزی در رابطه با تخصیص آب بحث کنیم. در این شرایط لازم است با ایجاد تشکل​های آب‌بران نسبت به تخصیص آب در مناطق مختلف استان اقدام کرد.

 

لزوم اعلام محدودیت یا ممنوعیت کشت توسط ستاد خشکسالی

 

همچنین در این میزگرد محمد قاسمی‌نژاد، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان گفت: در فصل زراعی تابستانه سطوح کشت استان به حدود 340 هزار هکتار و تولید به 3.5 میلیون تن می‌رسد و 900 هزار تن آن به حوضه‌های مارون، کرخه و زهره اختصاص دارد که امروز با محدودیت کشت مواجه هستند.

 

وی با بیان اینکه لازم است محدودیت یا ممنوعیت کشت توسط ستاد خشکسالی استانداری، تعیین و اعلام ​شود، تصریح کرد: در این 3 حوضه ممنوعه، 11 شهرستان با محوریت اقتصاد کشاورزی زندگی می​کنند و این شهرستان​ها مرزی‌اند، بنابراین اگر قرار است محدودیت کشت اعمال شود، باید به ازای ممنوعیت غرامتی به کشاورزان داده شود.

 

قاسمی نژاد عنوان کرد: ما اعتقاد داریم آب باید مدیریت شود و به جای کشت​های آب‌بر مثل برنج، باید حبوبات کشت کنیم که هم کشاورز ما بیکار نشود و با حداقل درآمد معیشت خود را بچرخاند. در حوضه کرخه یک راهکار وجود دارد که با تزریق آب از دز به کرخه می‌توان به این حوضه کمک کرد و یا همچنین کشت را کمتر کنیم.

 

وی ادامه داد: در حوضه مارون واقعا آب به حدی است که نگران تامین آب محصولات کشاورزی هستیم. آب مارون به قدری کاهش پیدا کرده که نگران کشت یونجه و نخیلات هستیم که باید طوری برنامه​ریزی کنیم که این بحران را طی کنیم.

 

قاسمی نژاد بیان کرد: در حوضه کرخه اعتقاد داریم که می​شود مقداری کشت کرد اما در زهره و خیرآباد می‌توان از آب سد کوثر برای افزایش کمی و بهبود وضعیت استفاده و اندک محصول کشت کرد. به طور کلی می​توانیم با مدیریت آب این حوضه​ها و تغییر الگوی کشت این بحران را پشت سر بگذاریم.

 

وی افزود: مشکل الگوی کشت یکی از دغدغه‌های کشاورزی ما در کل کشور و خوزستان است. آب محوربودن و افزایش بهره​وری، ارتقای مکانیزاسیون، اصلاح الگوی کشت و مدیریت تغذیه از برنامه​های کلیدی و اساسی وزارت جهاد کشاورزی است.

 

 

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان ادامه داد: به دلیل شرایط نامشخص کشت چغندرقند در گذشته، 2 کارخانه قند دزفول و اهواز تا 12 سال برچیده شد اما کشت آن از 2 سال گذشته مجددا آغاز شد و سطح زیر کشت آن تا امروز به حدود 4700 هکتار رسیده است. متأسفانه این محصول را پس از برداشت به دلیل نبود کارخانه فرآوری به کارخانه​های اصفهان و کرمانشاه منتقل می‌کنیم. این محصول در استان ما در اوایل مهرماه کشت می​شود و به لحاظ آبی محصول کم​مصرفی است.

 

وی گفت: افزایش بیش از حد کشت محصولاتی مانند گوجه​فرنگی، سیب​زمینی و پیاز یکی از مشکلاتی است که در چند ساله اخیر با آن مواجه بوده‌ایم، در واقع بالانس این محصولات به دلیل برچیده شدن چغندر قند به‌هم‌خورده است که امیدواریم با راه​اندازی مجدد کارخانجات فعلی و ایجاد کارخانه​های جدید قند تا 50 هزار هکتار تولید چغندر قند در استان را داشته باشیم.

 

انتقال آب از حوضه‌ای به حوضه دیگر برابر با توسعه ناهمگن

 

قاسمی نژاد تصریح کرد: انتقال آب از حوضه‌ای به حوضه دیگر به معنای توسعه ناهمگن است، متاسفانه استان اصفهان می‌خواهد تمام جوانب توسعه را در خود جمع کند و برای استان‌های دیگر هیچ امتیاز دیگری قائل نیست و حتی به استان‌های مجاور خود مانند چهارمحال و بختیاری هم لطمه وارد کرده است.

 

وی عنوان کرد: در راستای مدیریت همه جانبه آب، جهاد کشاورزی در این رابطه اقدامات بسیاری انجام داده که خشکه کاری برنج نمونه بارز آن است و از چند سال گذشته آغاز شده و این روش 30 درصد از مصرف آب برنج را کاهش می​دهد.

 

کشاورزان را بین زمین و آسمان معلق نگه نداریم

 

قاسمی نژاد اظهارکرد: از آنجایی که شرکت​های زیرمجموعه سازمان آب و برق قرارداد آب را با کشاورزان منعقد می​کنند، لازم است که پاسخگوی کشاورزان باشند.

 

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی بیان کرد: یک ماه از آغاز فصل جدید کشت گذشته اما هنوز برنامه کشت تابستانه اعلام نشده است و ما نمی​دانیم چه جوابی به کشاورز بدهیم. از طرفی برنامه​ریزی​های توزیع نهاده​ها را هم به همین علت هنوز انجام نداده​ایم. ما وضعیت کمبود آب را از سال گذشته به معاونت عمرانی و ستاد بحران اعلام کردیم و بارها گفتیم که کشاورزان را بین زمین و آسمان معلق نگه نداریم.

 

عدم مدیریت صحیح آب عامل کمبود آب در خوزستان

 

محمد سواری، رییس انجمن برنجکاران خوزستان نیز در این میزگرد گفت: مشکل کمبود آب که در خوزستان دیده می‌شود مربوط به عدم مدیریت صحیح آب است و این مساله باید با یک دید ملی دنبال و حل شود.

 

وی با بیان اینکه متاسفانه دید همه نسبت به کشت برنج منفی است، خاطرنشان کرد: سابقه کشت برنج در دشت آزادگان به 100 سال گذشته بر می‌گردد. کشاورزان این منطقه با مهاجرت به مناطق مختلف استان کشت این محصول را به جاهای دیگر منتقل کردند و اکنون با ممنوعیت کشت در حوضه کرخه دچار مشکل شده‌اند. متاسفانه در بحث آموزش کشاورزان در خصوص صرفه جویی در شرایط کمبود آب اقدامی صورت نگرفته است.

 

سواری اظهارکرد: خوزستان با کشت سالانه 120 هزار هکتار برنج مقام دوم تولید این محصول را دارد. این آمار نشان می‌دهد که کشاورزان ما از این کشت امرار معاش می‌کنند، اما وقتی با ممنوعیت کشت مواجه می‌شوند، راه چاره چیست؟

 

ممنوعیت کشت برای برنجکاران قابل قبول نیست

 

وی بیان کرد: در حال حاضر 300 هزار نفر به طور مستقیم از کشت برنج امرار معاش می‌کنند و برای هیچ کدام ممنوعیت کشت قابل قبول نیست زیرا هیچ جای قانون به این مساله اشاره نشده است. ممنوعیت کشت و شرایط تحمیل شده بر کشاورزان، مسئولین و کشاورزان را رو به روی هم قرار داده است.

 

سواری تصریح کرد: با گذشت بیش از یک ماه از آغاز فصل کشت تابستانه کشاورزان بلاتکلیف‌اند و ستاد بحران هیچ‌گونه پاسخی به نامه‌نگاری‌های نمایندگان کشاورزان نداده است. اکنون کشاورزان ما در شرایطی قرار گرفته‌اند که نمی‌دانند بکارند یا نکارند.

 

وی گفت: کشاورزان از مسئولین جواب می‌خواهند که اگر برنج نکارند چه چیزی به ازای ممنوعیت کشت به آن‌ها داده می‌شود. متاسفانه کشاورزان خوزستانی فقط از کشت منع می‌شوند و هیچ برنامه‌ای برای آن‌ها در نظر نمی‌گیرند؛ در حالی که کشاورزان مناطق دیگر به ازای ممنوعیت کشت وجوهی دریافت می‌کنند یا محصولی دیگر جایگزین محصول پر مصرف آن‌ها می‌شود.

 

رییس انجمن برنجکاران خوزستان خاطرنشان کرد: ممنوعیت کشت تبعات زیادی را در چند سال اخیر به دنبال داشت که تا چند سال آینده بیشتر خواهد شد. مهاجرت کشاورزان به شهرها و مشغول شدن به مشاغل کاذب مانند دست‌فروشی از نمونه‌های بارز این تبعات است.

 

سواری افزود: مسئولین باید واقع‌بینانه به کشاورزی خوزستان نگاه کنند؛ کشت برنج در خوزستان بهینه شده و به این سادگی قابل حذف نیست. کشاورزان حوضه کرخه با اینکه بارها از سوی انجمن به آن‌ها هشدار دادیم که کشت نکنید وگرنه متضرر می‌شوید اما از شروع کشت تابستانه اقدام به آماده‌سازی مزارع خود برای کشت برنج کرده و هزینه‌های زیادی را صرف کرده‌اند.

 

وی ضمن گله‌مندی از سازمان آب و برق به دلیل عدم حمایت از کشاورزان خوزستانی تصریح کرد: متاسفانه سازمان آب و برق در جواب مراجعه کشاورزان می‌گوید ما تابع سیاست وزارت نیرو هستیم و اگر ممنوعیت کشت اعلام می‌کنیم دستورالعمل وزارت است. به هر حال ما در شرایط حاضر دنبال مقصر نیستیم بلکه می‌خواهیم تدابیری اتخاذ شود تا تضمینی باشد که نه کشاورز متضرر شود و نه سازمان آب و برق مورد انتقاد قرار گیرد.

 

سواری عنوان کرد: در حال حاضر 30 درصد آب کشاورزی به صورت زه آب از مزارع خارج و بدون استفاده می‌ماند. اگر این آب تصفیه و به شبکه تولید بازگردد قطعا بخشی از نیاز آبی مزارع را حل خواهد کرد. یکی از کارهایی که سازمان آب و برق باید انجام دهد که متاسفانه به آن توجهی نشده، این است که باید تمام مسئولین با همراهی یکدیگر مشکل کم‌آبی را حل کنند و نباید بگذاریم تمام تبعات ناشی از کم‌آبی فقط به ضرر کشاورز تمام شود.