نوسان قيمت مرغ و تخم مرغ؛ جايي که هم توليد کننده ضرر مي کند و هم خريدار

داستان نوسان قيمت مرغ و تخم مرغ گويا هنوز سر دراز دارد؛ داستاني که طي يک سال اخير بارها تکرار شده به گونه اي که ديگر براي توليد کننده و مصرف کننده به يک موضوع عادي تبديل شده است.

طي يک ماه اخير، دوباره آه و ناله توليد کنندگان مرغ و تخم مرغ به دليل افزايش زياد قيمت نهاده هاي دامي به ويژه ذرت و سويا درآمد و پس از آن که افزايش دوباره قيمت مرغ و تخم مرغ محتمل به نظر مي رسيد، مرغ حدود 7 هزار ريال گران و دست مردم هم از اين ماده پروتئيني کوتاه تر شد.

مدت زمان زيادي نگذشت که دولت جديد خبر از اختصاص ارز مرجع براي واردات خوراک هاي اين پرنده خبرساز داد. با انتشار اين خبر، جو رواني بازار مرغ به سرعت عکس العمل نشان داد و مرغدار هر چند دان گران قيمت را براي اين دوره خود خريداري کرده بود اما چاره اي جز کاهش قيمت و البته متضرر شدن نداشت چرا که بازار، ديگر مرغ گران قيمت نمي خواست و مرغدار براي آن که مرغ هايش روي دستش باد نکند و متحمل ضرر بيشتر نشود حاضر به عرضه مرغ خود به کمتر از قيمت تمام شده شد و قيمت در بازار دوباره 700 تومان کاهش پيدا کرد. اين در حالي است که طبق گفته معاون توسعه تجارت داخلي سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالي، طبق آناليز صورت گرفته براي آن که توليد کننده و فروشنده از فروش مرغ ضرر نکنند، بايد در بازار 7 هزار و 200 تومان عرضه شود. در اين بين گويا داستان تخم مرغ با مرغ متفاوت است و صادرات آن از يک سو و افزايش تقاضا به دليل خنک تر شدن هوا باعث شده است تا توليد کنندگان اين ماده پروتئيني راضي به زيان دهي نباشند و به همين دليل پس از فروکش کردن قيمت مرغ، اين بار قيمت تخم مرغ با 900 تومان افزايش از 3 هزار و 200 تومان به 4 هزار و 100 تومان افزايش يافت. البته طبق آمار يکي از توزيع کنندگان تخم مرغ در بجنورد، روند افزايش قيمت اين ماده پروتئيني از خردادماه شروع شد يعني از 2 هزار و 300 تومان شروع شد و هم اکنون به اين ميزان رسيده است. البته طي 2 هفته اخير، بيشترين رشد قيمت را داشته است.

اين فروشنده پيش بيني مي کند که بازار تخم مرغ نيز به زودي تحت تأثير کاهش نهاده هاي دامي از التهاب بيفتد.

مدير عامل اتحاديه مرغداران گوشتي و تخم گذار استان که چندي پيش از اين افزايش قيمت تخم مرغ را پيش بيني کرده بود، درباره اين جهش قيمت به گزارشگر ما مي گويد: قيمت ذرت به يک باره از 600 به هزار و 200 تومان، قيمت سويا از هزار و 100 به هزار و 800 تومان و جوجه يک روزه نيز از 850 به هزار و 500 تومان افزايش يافت و مرغدار چاره اي جز افزايش قيمت نداشت.

«عباسپور» مي افزايد: هر چند با موافقت دولت نسبت به اختصاص ارز مرجع به واردات نهاده هاي دامي، قيمت  اين محصولات نيز با کاهش نسبي روبه رو شد اما اين کاهش قيمت در دوره بعدي تأثيرش را خواهد گذاشت. وي با اشاره به کاهش قيمت مرغ بيان مي کند: طبق آناليز صورت گرفته يک مرغدار براي آن که متضرر نشود بايد مرغ زنده اش را 5 هزار و 200 تومان بفروشد، اما هم اکنون 4 هزار و 400 تومان به کشتارگاه مي دهد و اين يعني در هر کيلو 800 تومان ضرر مي دهد، اما با توجه به شرايط فعلي بازار براي آن که مرغ ها روي دستش نماند، چاره اي جز فروش به اين قيمت ندارد. وي ادامه مي دهد: با توجه به اين که تخم مرغ هم اکنون در بازار متقاضي دارد، به همين دليل پرورش دهندگان مرغ تخم گذار هم اکنون تخم مرغ را به قيمت 3 هزار و 500 تومان به توزيع کننده مي فروشند و با قيمت 4 هزار و 100 تومان به دست مصرف کننده مي رسد.

در استان 65 مرغداري گوشتي فعال وجود دارد که 60 درصد نياز استان به گوشت مرغ را تأمين مي کنند اما 3 مرغداري مرغ تخم گذار وجود دارد که هم اکنون هر 3 آنان غيرفعال هستند. «عباسپور» دلايل بي رغبتي مرغداران به پرورش مرغ هاي تخم گذار را نبود زنجيره فروش مناسب تخم مرغ در استان و نبود سرمايه در گردش مي داند و مي گويد: شرايط مالي نامناسب و سخت نگهداري تخم مرغ و مرغ تخم گذار و از طرفي بازار سخت فروش تخم مرغ، ريسک سرمايه گذاري در اين بخش را به شدت بالا برده و از طرفي نبود برنامه جامعي براي حمايت از اين بخش باعث شده است تا صنعت پرورش مرغ تخم گذار در استان ها شکل نگيرد.

وي خاطر نشان مي کند: اندک متقاضيان پرورش مرغ تخم گذار نيز که به دنبال دريافت تسهيلات براي سرمايه گذاري در اين بخش هستند، به دليل بدهکار بودن به بانک ها و يا نداشتن وثيقه از داشتن سرمايه در گردش بازمانده اند، البته «عباسپور» از همکاري اتحاديه مرغداران استان با سازمان هاي تعاون روستايي و جهاد کشاورزي براي احياي شرکت هاي تعاوني مرغداران خبر مي دهد.

در خراسان شمالي تاکنون 3 مرغدار به سمت پرورش مرغ تخم گذار رفته اند که هم اکنون هر 3 غيرفعالند.

«نباتي» يکي از اين مرغداران که در اسفراين از سال 79 مرغداري گوشتي اش را به مرغداري تخم گذار تبديل کرده است، درباره دلايل پا نگرفتن اين صنعت در استان مي گويد: پرورش مرغ تخم گذار کار تخصصي و علمي مي خواهد اما مرغداري هاي استان ما سنتي است و از طرفي هزينه هاي جاري تبديل يک سالن سنتي به تخم گذار بالاست و هم چنين دوره بهره برداري در مرغداري هاي تخم گذار نسبت به مرغ گوشتي طولاني تر است.

«نباتي» با تأکيد بر اين که تجربه و تخصص در مرغداري تخم گذار خيلي مهم است، ادامه مي دهد: توسعه صنعت پرورش مرغ تخم گذار در استان نسبت به مرغداري گوشتي به حمايت بيشتري نياز دارد و افرادي که به اين صنعت وارد مي شوند، بايد از سوي دستگاه هاي اداري مرتبط حمايت و پشتيباني شوند. وي خاطر نشان مي کند: در سال هاي 90 و 91 به دليل شيوع آنفلوآنزاي مرغي در کشور به جز شرق کشور، مرغداران مرغ تخم گذار اين منطقه سود خوبي بردند و به همين دليل يکي از اقوامم را نيز تشويق کردم که به اين عرصه وارد شود. وي رقم زيادي براي تبديل مرغداري گوشتي خود به تخم گذار هزينه کرده اما در همان دوره نخست نتوانست به سود برسد و از طرفي چون پشتوانه اي نداشت ديگر نتوانست به کار خود ادامه دهد.

«نباتي» که خودش نيز از ارديبهشت 91 تاکنون نتوانسته است مرغداري خود را فعال کند، اظهار مي کند: از سال 91 که قيمت خوراک دام و طيور بالا رفت، ديگر هزينه ها جواب گوي پرورش مرغ تخم گذار نبود و نتوانستيم ادامه دهيم و هم اکنون مدت هاست که آن را به يک سوم قيمت به فروش گذاشته ام اما به دليل ذهنيت بدي که از مرغداري تخم گذار وجود دارد، فردي حاضر به خريد آن نيست.

وي خاطر نشان مي کند: واحد پرورش مرغ تخم گذار به سرمايه در گردش بالايي نياز دارد، به همين دليل بايد اين بخش از تسهيلات خوبي برخوردار باشد اما چنين امکاني در استان ما وجود ندارد.

وي تصريح مي کند: در استان ما يک دام پزشک و متخصص طيور تخم گذار يا داروهاي ويژه بيماري هاي مرغ هاي تخم گذار وجود ندارد و براي درمان مرغ هاي مريض بايد به مشهد رفت و اين شرايط علاقه مندان به اين عرصه را به طور کامل نسبت به فعاليت در اين صنعت بي رغبت مي کند، به همين دليل هم اکنون تمام تخم مرغ مورد نياز خراسان شمالي از خارج استان تأمين مي شود.