جو، محصولی که اهمیت آن نباید فراموش شود

جو از گیاهانی است که حداقل 10 هزار سال در ایران قدمت دارد و همه کشاورزان آن را می‌شناسند.

این محصول در کشور برای تغذیه دام استفاده می‌شود و سالانه علاوه بر مصرف تولید داخل حدود یک میلیون تن وارد کشور می‌شود، مصرف دام کشور از این محصول سالانه چهار میلیون و 200 هزار تن است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه‌ی آذربایجان‌شرقی، این میزان واردات جو در حالی انجام می‌شود که قابلیت کشت این محصول در اکثر زمین‌های کشور وجود دارد، جو محصولی مقاوم به خشکی و شوری است و در سال‌های گذشته هم ارقام مناسب‌تری اصلاح و معرفی شده است.

50 هزار هکتار در اراضی دیم و 16 هزار هکتار در اراضی آبی آذربایجان‌شرقی به کشت محصول جو اختصاص یافته بود.

«مسعود محمدیان»، رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی به ایسنا، گفت: 130هزار تن جو در استان با در نظر گرفتن سطح زیرکشت محصول تولید شد.

وی افزود: برخی کارشناسان معتقدند اصرار در خودکفایی گندم طی سال‌های گذشته مانع از توسعه‌ی کشت و تولید برخی محصولاتی مانند جو شده که شرایط یکسان تولید با گندم دارد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی ادامه داد: هدف نهایی اداره‌ی جهاد کشاورزی برای تداوم و تضمین تولید در بخش زراعت، پایداری بخش زراعت است که احداث بندها و سدها و مهار آب‌های سطحی گامی موثر محسوب می‌شود.

محمدیان یادآور شد: جو از محصولاتی است که خودکفایی در آن شیرینی خوش طعمی را برای صنعت کشاورزی ایران به همراه دارد.

به‌گفته‌ی وی، کشاورزان در دورترین مناطق کشور می‌دانند که جو چگونه کشت می‌شود باید برای آنها امکانات لازم مانند بذر کافی، کود و علف‌کش تهیه و تامین شود.

«ایوب ایرانی‌فام»، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با اشاره به افزایش سطح زیر کشت جو در سال «حماسه‌ی اقتصادی» افزود: امسال 58 هزار هکتار در اراضی دیم و 23 هزار هکتار از اراضی آبی برای کشت جو در نظر گرفته شده است.

وی با معرفی شهرستان‌های تولیدکننده‌ی جو در این حماسه گفت: زارعان اهر، میانه، هشترود، مراغه و چاراُیماق در اراضی دیم و زارعان مرند، بُناب و تبریز در اراضی آبی تولیدکننده‌ی محصول جو به عنوان محصولی استراتژیک هستند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی ادامه داد: مساحت زیادی از سطح زیر کشت جو در کشور دیم است و بنابراین تولید محصول تابعی از خشکسالی و تَرسالی است.

ایرانی‌فام افزود: جایگزینی علوفه‌ی سبز به‌جای دانه می‌تواند تناوب را در بخش زراعت ایجاد کند و زمین‌های کشاورزی را از فرسودگی نجات دهد در نتیجه با کاهش آفت و بیماری در اراضی کشاورزی رو به رو می‌شویم و در آخر صنعت دامپروری توسعه می‌یابد و شیر و گوشت ارزان و فراوان در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

وی گفت: متوسط تولید جو در برنامه چهارم کمتر از ۳ میلیون تن بوده که پیش‌بینی می‌شود در برنامه‌ی پنجم سالانه ۷٫۲ درصد رشد داشته و بتواند بخشی از نیاز گندم را جبران کند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی رعایت الگوی کشت را در خودکفایی جو دخیل دانست و گفت: رعایت الگوی کشت، سیاست‌های مناسب خرید تضمینی، نوسان نه‌چندان زیاد قیمت محصول و نهاده، آگاهی کشاورزی از قیمت محصول و نهاده پیش از کشت را می‌توانیم از شاخصه‌های تاثیرگذار در خودکفایی جو قلمداد کنیم.

ایرانی‌فام افزود: جو غیر از استفاده‌ی محدود در برخی غذاها و نان‌ها به‌عنوان مهم‌ترین غذای پرانرژی در خوراک و جیره‌ی دام‌ها اعم از طیور، گاو و گوسفند و شیلات بوده و به‌طور کلی اهمیت خاصی در دامپروری دارد.

«سعید سلیمانی»، مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی به خبرنگار ایسنا گفت: میزان واردات جو بستگی به شرایط جوی، میزان بارندگی و وضعیت مراتع در کشور دارد.

وی افزود: رعایت اصول فنّی، تاریخ کشت مناسب هم‌چنین شرایط مناسب اقلیمی را باید از عمل موفقیت در کشت جو قلمداد کنیم.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با معرفی رقم جوی مورد استفاده زارعان استان یادآور شد: رقم «آبیدر» جو توسط زارعان برای کشت انتخاب شده است.

سلیمانی از عوامل تاثیرگذار در کاهش انگیزه کشاورزان گفت و اظهار کرد: تغییر کاربری اراضی دیمی و آبی، حفر چاه‌های مجاز و غیرمجاز و میزان برداشت آب توسط حق آبه بران از قنوات، چاه‌ها و رودخانه ها و خشکسالی‌ها، تغییرات آب و هوایی و نرخ‌گذاری‌ها بر محصول و کودهای شیمیایی و حیوانی همه از عواملی هستند که ماندگاری کاشت را کاهش داده است و خود سبب کاهش انگیزه زارعان برای کشت محصول گندم و جو پاییزه شده است.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با اشاره به افزایش قیمت خرید تضمینی جو گفت: از جمله ابزار تشویقی دولت و تمهیدات بخش زراعت در سال جاری اعلام نرخ یک هزار و ۱۵۰ تومان برای هر کیلوگرم محصول گندم و جو بود که این رغم در شهریور ماه ۱۳۹۲ اعلام شد و خود با نهادینه شدن می‌تواند افزایش انگیزه را برای تحویل گندم و جو به سیلوها در پی داشته باشد.

سلیمانی افزود: کشاورزی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور است و از آنجا که کشاورزی را به‌طور مستقیم با تغذیه‌ی انسان‌ها در ارتباط می‌دانند در سطح کلان اهداف متعددی از جمله تامین امنیت غذایی، دستیابی به خوداتکایی و ‌حداکثرسازی سودآوری اجتماعی را دنبال می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: کارشناسان تولید 150 هزار تن جو در سال آینده در آذربایجان‌شرقی دور از انتظار نمی دانند.

بر اساس این گزارش، با رویکرد دولت مبنی بر خودکفایی در محصول جو و افزایش خرید تضمین این محصول و با پشتیبانی و حمایت کارشناسان، خودکفایی در این محصول استراتژیک و بی‌نیازی از واردات آن قابل پیش‌بینی است.